สะดุ้งตื่นกลางดึก นอนไม่หลับบ่อย ๆ เกิดจากอะไร แก้อย่างไรดี

สะดุ้งตื่นกลางดึก หนึ่งในอาการของโรคนอนไม่หลับ ที่สามารถพบได้ในทุกเพศทุกวัย เพราะการนอนหลับอย่างมีคุณภาพ ถือเป็นปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อสุขภาพกายและจิตใจของเราโดยตรง แต่ในยุคที่เต็มไปด้วยความเครียดและความกดดันในชีวิตประจำวัน ปัญหาการนอนไม่หลับกลับกลายเป็นเรื่องที่พบเห็นได้บ่อยขึ้น ซึ่งอาการที่หลายคนประสบ หรือคุ้นเคยกันดีนั้นคงหลีกหนีไม่พ้นกับอาการ “นอนสะดุ้งตื่นกลางดึก” โดยหากเป็นบ่อยและปล่อยทิ้งไว้นานไป อาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพการนอนหลับที่ดี และสุขภาพจิตใจของเรา รวมถึงด้านอื่น ๆ ได้ 

ด้วยความห่วงใยจาก ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส บทความนี้ จึงได้รวบรวมข้อมูลสุขภาพดี ๆ เกี่ยวกับสะดุ้งตื่นกลางดึก นอนไม่หลับบ่อย ๆ เกิดจากอะไร แก้ไขอย่างไรให้อาการดีขึ้น มาฝากกัน 

 

รู้จักกับอาการ สะดุ้งตื่นกลางดึก ให้มากขึ้น 

 

 

อาการ “สะดุ้งตื่น” หรือที่เรียกว่า Hypnic Jerk คืออาการกระตุกของกล้ามเนื้ออย่างรวดเร็วในขณะที่ร่างกายกำลังจะเข้าสู่ภาวะหลับลึก ซึ่งมักเกี่ยวกับกล้ามเนื้อบริเวณแขนและขา ทำให้เรารู้สึกเหมือนกำลังตกลงมาจากที่สูง  

 

ทั้งนี้ สำหรับผู้ป่วยบางราย อาการสะดุ้งตื่นกลางดึก อาจมีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วยหลังจากเกิดขึ้น เช่น หัวใจเต้นเร็ว หายใจถี่ มีเหงื่อออก เป็นต้น  

 

สะดุ้งตื่นกลางดึก มีสาเหตุมาจากอะไร ? 

 

 

1. ความเครียดและวิตกกังวล

ปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดอาการสะดุ้งตื่นกลางดึก เมื่อร่างกายอยู่ในภาวะเครียดฮอร์โมนคอร์ติซอลจะเพิ่มสูงขึ้น ซึ่งส่งผลเสียต่อคุณภาพการนอนหลับ นอกจากนี้ ความวิตกกังวลเกี่ยวกับการนอนหลับเองสามารถทำให้เกิดอาการนี้ได้เช่นกัน เนื่องจากสมองจะยังคงทำงานอยู่แม้จะอยู่ในเวลานอน เป็นต้น 

 

2. ปัญหาเกี่ยวกับการนอนหลับ

เช่น เป็นผู้ป่วยที่มีอาการนอนไม่หลับเรื้อรัง หรือภาวะหยุดหายใจขณะหลับ ซึ่งอาการเหล่านี้อาจทำให้เกิดอาการสะดุ้งตื่นกลางดึก และทำให้ไม่สามารถนอนหลับได้ 

 

3. สะดุ้งตื่นกลางดึก เพราะพฤติกรรมการใช้ชีวิต

เช่น การดื่มคาเฟอีนหรือแอลกอฮอล์มากเกินไป การออกกำลังกายหนักก่อนนอน หรือการเล่นโทรศัพท์ในช่วงกลางคืน ซึ่งปัจจัยเหล่านี้ส่งผลต่อการกระตุ้นระบบประสาท และทำให้เกิดการรบกวนขณะนอนหลับ 

 

4. สภาพแวดล้อมในการนอน

หากมีสภาพแวดล้อมการนอนที่ไม่เหมาะสม เช่น ห้องนอนไม่มืดสนิท มีเสียงรบกวน หรืออุณหภูมิไม่เหมาะสม สามารถทำให้เกิดความไม่สบายตัว และส่งผลให้เกิดอาการสะดุ้งตื่นกลางดึกได้ ซึ่งการเลือกหมอนพร้อมกับจัดสภาพแวดล้อมการนอนให้เหมาะสมมีส่วนสำคัญที่ช่วยให้นอนหลับดีขึ้น 

 

อาการสะดุ้งตื่นกลางดึกอันตรายไหม ?

การสะดุ้งตื่นกลางดึก เป็นอาการที่พบได้บ่อยในคนทั่วไป แม้จะไม่เป็นอันตรายต่อชีวิต แต่อาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพการนอนหลับและสุขภาพโดยรวมอย่างมีนัยสำคัญได้ ทั้งนี้ หากผู้ป่วยมีอาการสะดุ้งตื่นกลางดึกบ่อยครั้ง ถึงแม้จะมีการปรับพฤติกรรมการนอนหลับแล้วและอาการยังไม่ดีขึ้น ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อทำการ “ตรวจการนอนหลับ” (Sleep Test) ซึ่งจะช่วยให้แพทย์สามารถสังเกตการทำงานของร่างกายขณะนอนหลับ และวินิจฉัยโรคต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้นกับเราได้ 

 

ใครบ้างที่ควรทำ Sleep Test  

 

 

การตรวจการนอนหลับ (Sleep Test) เป็นการตรวจเพื่อสังเกตการทำงานของร่างกายของเราขณะนอนหลับ ซึ่งผลการตรวจ สามารถช่วยให้แพทย์ทำการวินิจฉัยโรคต่าง ๆ และประเมินระดับความรุนแรงของโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยสำหรับผู้ป่วยที่มีอาการเหล่านี้ แนะนำให้ปรึกษาแพทย์เพื่อทำการตรวจสุขภาพอย่างถี่ถ้วน เช่น 

 

1. นอนกรนเสียงดังผิดปกติ 
2. รู้สึกง่วงตอนกลางวันมากผิดปกติ ทั้งที่ได้นอนอย่างเพียงพอ 
3. สะดุ้งตื่นกลางดึกและสงสัยมีการหยุดหายใจขณะหลับ
4. มีคนสังเกตว่ามีพฤติกรรมผิดปกติขณะนอนหลับ เช่น นอนขากระตุก กัดฟัน ละเมอ เป็นต้น 

 

วิธีแก้ไขปัญหา อาการสะดุ้งตื่นกลางดึก เบื้องต้นทำอย่างไร ?

 

 

สำหรับผู้ป่วยที่มีอาการสะดุ้งตื่นกลางดึกหรือพึ่งเริ่มมีอาการ สามารถแก้ไขเบื้องต้นได้ง่าย ๆ ดังนี้   

1. จัดการความเครียด ฝึกเทคนิคการผ่อนคลาย เช่น การทำสมาธิ โยคะ หรือการหายใจลึก ๆ สามารถช่วยลดระดับความเครียดและความวิตกกังวลได้ดี
2. ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต ไม่ว่าจะเป็นการลดคาเฟอีนและแอลกอฮอล์, กำหนดเวลานอนให้เพียงพออย่างน้อย 7-8 ชั่วโมงต่อวัน และจำกัดการใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เป็นต้น
3. ปรับปรุงสภาพแวดล้อมในการนอน เพราะการสร้างบรรยากาศการนอนที่เหมาะสม มีส่วนช่วยให้ผู้ป่วยมีคุณภาพการนอนหลับที่ดี โดยควรปรับแต่งห้องนอนให้มีความมืดสนิทในตอนกลางคืน ไม่มีเสียงรบกวน และปรับอุณหภูมิภายในห้องให้เหมาะสมอย่างน้อย 17-25 องศาเซลเซียส
4. รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ระหว่างวัน เช่น ผัก ผลไม้ และหลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันทรานส์หรือสารเติมแต่งต่าง ๆ ที่ส่งผลต่อฮอร์โมนเมลาโทนิน ทั้งนี้ การดื่มนมอุ่น ๆ การใช้สมุนไพรและอาหารเสริมที่มีส่วนช่วยในการนอนหลับ จะช่วยทำให้นอนหลับได้ง่ายขึ้น

 

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับอาการ สะดุ้งตื่นกลางดึก 

Q: สะดุ้งตื่นกลางดึก ทุกคืนควรพบแพทย์ไหม ? 

A: ควรพบแพทย์ทันที เพื่อวินิจฉัยอาการ และหาสาเหตุของการสะดุ้ง เพราะโดยปกติแล้วโรคนี้จะเกิดขึ้นเป็นครั้งคราว ซึ่งหากเกิดอาการบ่อย อาจมีสาเหตุจากปัญหาสุขภาพบางอย่างได้ เช่น ความผิดปกติของระบบประสาทบางส่วน เป็นต้น 

 

Q: สะดุ้งตื่นกลางดึกควรนอนต่อไหม ? 

A: หากยังรู้สึกง่วง สามารถกลับไปนอนต่อได้ตามปกติ แต่หากรู้สึกนอนไม่หลับ สามารถลุกขึ้นมาทำกิจกรรมเบา ๆ เช่น อ่านหนังสือ ฟังเพลงสบาย ๆ เป็นต้น ที่จะช่วยให้เรานอนหลับได้ง่ายยิ่งขึ้น ทั้งนี้ ไม่แนะนำให้ข่มตานอน เพราะอาจทำให้นอนไม่หลับตลอดทั้งคืน 

 

สรุป 

การสะดุ้งตื่นกลางดึกเป็นปัญหาที่สามารถแก้ไขได้ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต และสร้างสภาพแวดล้อมในการนอนที่เหมาะสม หากปฏิบัติตามคำแนะนำเหล่านี้อย่างต่อเนื่อง จะช่วยให้คุณสามารถปรับปรุงคุณภาพการนอนหลับและลดอาการสะดุ้งตื่นกลางดึกได้อย่างมีประสิทธิภาพ 

 

ที่มา 

สะดุ้งตื่น อันตรายหรือไม่ ? จาก พบหมอมหิดล 

ตรวจการนอนหลับ เช็กปัญหาการนอน ด้วย Sleep Test จาก โรงพยาบาลศิริราช ปิยมหาราชการุณย์   

สะดุ้งตื่นตอนตี 3 อาจไม่เกี่ยวกับเรื่องผี แต่มีปัญหาสุขภาพซ่อนอยู่ ? จาก กรมอนามัย 

Hypnic Jerks: Why You Twitch in Your Sleep จาก Sleep Foundation 

 

---

อัปเดตและติดตามสาระสุขภาพดี ๆ จาก ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ได้ที่

---

หากมีข้อสงสัย หรืออยากสอบถามเพิ่มเติม เกี่ยวกับเรื่อง สุขภาพและการใช้ยา สามารถปรึกษากับเภสัชกรได้ที่ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ทุกสาขาทั่วประเทศ หรือสะดวกมากยิ่งขึ้น สามารถปรึกษาเภสัชกรร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ผ่าน Application ALL PharmaSee ได้ แล้วมาสุขภาพดีไปด้วยกันนะคะ

บทความที่เกี่ยวข้อง