ร้อนในเกิดจาก อะไร ทำอย่างไรไม่ให้เป็นซ้ำ ๆ

ร้อนในเกิดจาก อะไร หลายคนอาจมีข้อสงสัยว่าลักษณะอาการดังกล่าวมีสาเหตุมาจากปัจจัยใดบ้าง เพราะนอกจากจะสร้างความไม่สบายใจ จากการเป็นแผลบริเวณช่องปากสำหรับผู้ที่เป็นแล้ว ก็ยังเพิ่มความเจ็บปวด ขณะรับประทานอาหาร หรือเวลาพูดคุยกับคนอื่น ๆ ได้อีกด้วย บทความนี้ ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส จึงได้รวบรวมข้อมูลดี ๆ เกี่ยวกับ ร้อนในเกิดจากอะไร ทำอย่างไรไม่ให้เป็นซ้ำ ๆ มาฝากกัน

 

แผล ร้อนในเกิดจาก อะไร  

 

อาการแผลร้อนใน (Canker Sore / Mouth Ulcer) หรือศัพท์ทางการแพทย์จะเรียกว่า Aphthous Ulcer คือ ลักษณะอาการของโรคที่มีแผลเปื่อยบริเวณช่องปาก โดยสามารถเกิดขึ้นส่วนไหนก็ได้ เช่น ริมฝีปาก เหงือกกระพุ้งแก้ม เพดานช่องปาก ลิ้น หรือคอ เป็นต้น ซึ่งอาจมีแผลเดียว หรือหลายแผล และจะมีขนาดเล็ก ไปจนถึงขนาดใหญ่สามารถพบได้บ่อยตั้งแต่วัยเด็กเล็ก ไปจนถึงผู้สูงอายุ  

 

ลักษณะของแผลร้อนใน และความรุนแรงแบ่งออกเป็น 3 ประเภท  

 

ประเภท	ลักษณะแผล
แผลเปื่อยเล็กน้อย  (Minor Ulcer)	แผลร้อนในขนาดเล็ก  เป็นวงรีและมีขอบสีแดง  สามารถหายเองได้ภายใน 1 สัปดาห์
แผลเปื่อยขนาดใหญ่ (Major Ulcer)	มีขนาดใหญ่ และลึกกว่าแผลเปื่อยเล็กน้อย  แผลลักษณะกลม และมีขอบแดง  มีความเจ็บปวดมาก  ใช้เวลาในการรักษาประมาณ 6 สัปดาห์ และอาจทิ้งรอยแผลเป็นไว้
แผลเปื่อยเฮอร์เพติฟอร์ม (Herpetiform Canker)	เป็นลักษณะแผลร้อนในที่พบได้น้อยที่สุด   มักมีขนาดเล็กและเกิดเป็นกลุ่ม หรืออาจรวมกันเป็นแผลขนาดใหญ่  มีขอบแผลที่ไม่สม่ำเสมอ  มีความเจ็บกว่า 2 ประเภทข้างต้น  สามารถหายเองได้ภายใน 1-2 สัปดาห์  ไม่ได้เกิดจากเชื้อไวรัสเริม

อาการแผล ร้อนในเกิดจาก สาเหตุปัจจัยใดบ้าง

 

 

โดยปกติแผลร้อนใน สามารถเกิดขึ้น และหายได้เองโดยใช้เวลาอย่างมากเพียง 2-3 สัปดาห์ แต่ในบางกรณีที่มีอาการรุนแรง และเป็นอย่างต่อเนื่อง อาจมีแนวโน้ม จาก 2 สาเหตุปัจจัยต่าง ๆ ดังนี้ 

 

แผล ร้อนในเกิดจาก ปัจจัยภายใน 

• การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน หรือขาดความสมดุล เช่น การสะสมของความเครียดที่มากเกินไป ความกังวล โรคซึมเศร้า เป็นต้น 
• การมีประจำเดือน เนื่องจากพบโรคนี้ได้บ่อยในผู้หญิง โดยเฉพาะในช่วงใกล้หรือมีประจำเดือน 
• ระบบภูมิคุ้มกันทำงานผิดปกติ การนอนน้อย หรือพักผ่อนไม่เพียงพอ อาจทำให้ระบบภูมิคุ้มกันร่างกายอ่อนแอลงได้ รวมไปถึงยังสามารถพบได้บ่อยในผู้ป่วยโรคเอดส์ หรือผู้ที่มีภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำ 
• การติดเชื้อไวรัส และแบคทีเรียบางชนิด เช่น โรคเริม หรือแบคทีเรีย Helicobacter Pylori 
• ร่างกายขาดวิตามิน และเกลือแร่บางชนิด ไม่ว่าจะเป็น วิตามินบี 12 กรดโฟลิก หรือธาตุเหล็ก 
• แพ้ยา หรือ ผลข้างเคียงจากยา เช่น ยาแอสไพริน หรือยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ ฯลฯ

 

อาการแผล ร้อนในเกิดจาก ปัจจัยภายนอก 

• ใช้ยาสีฟันที่มีสาร หรือขนแปรงสีฟันแข็ง ที่ก่อให้เกิดระคายเคือง 
• บาดแผลบริเวณช่องปากจากเครื่องมือจัดฟัน
  สำหรับผู้ที่จัดฟัน ลวดเหล็กอาจมีเกิดการเสียดสีกับกระพุ้งแก้มตลอดเวลา ดังนั้นสามารถลดการระคายเคืองโดยการใช้ขี้ผึ้ง และแจ้งแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อทำการปรับลวดจัดฟัน     
• รับประทานอาหารที่มีฤทธิ์ร้อน
  เช่น ของทอด ของมัน เนื้อติดมัน ขนมกรุบกรอบ เหล้า เบียร์ หรือ ผลไม้ที่มีรสชาติหวานมาก ฯลฯ 
• ดื่มน้ำผัก หรือผลไม้ที่มีค่าเป็นกรด จำพวกส้ม และสับปะรด 
• สูบบุหรี่ 
• นอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ 

 

สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง เพื่อไม่ให้ร้อนในเกิดจากสาเหตุดังกล่าว

1. อาหารรสเผ็ด เค็ม ของทอด 
2. เครื่องดื่มที่มีอุณหภูมิร้อน  
3. น้ำผักผลไม้ ที่มีค่าเป็นกรด 
4. ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของสารเคมี เช่น โซเดียมลอริลซัลเฟต (SodiumLaurylSulfate : SLS) ฯลฯ 
5. แปรงสีฟันที่มีขนแข็งมากเกินไป 
6. การสูบบุหรี่

 

ร้อนใน เกิดได้จากหลายสาเหตุ โดยมีวิธีการรักษาดังนี้ 

 

 

สำหรับใครที่มีอาการร้อนใน สามารถหาซื้อยา ที่ช่วยบรรเทาอาการเจ็บปวด และรักษาแผล หรือขอคำแนะนำจากเภสัชกรตามร้านขายยาที่น่าเชื่อถือ ดังนี้ 

ประเภทยา	สรรพคุณ
ยาป้ายปาก	บรรเทาอาการปวด ลดการอักเสบ
น้ำยาบ้วนปาก	ป้องกันการติดเชื้อ และลดแบคทีเรีย ในช่องปาก และลำคอ
ยาปฏิชีวนะ (สั่งโดยแพทย์)	ฆ่าเชื้อแบคทีเรีย
ยาสเตอรอยด์ (สั่งโดยแพทย์)	ยาต้านการอักเสบ
ยาบ้วนปาก (สั่งโดยแพทย์)	ลดการอักเสบ ระงับความเจ็บปวด

 

วิธีป้องกันแผลร้อนในเบื้องต้น

 

 

• ดูแลความสะอาดช่องปากการใช้น้ำเกลือ หรือน้ำยาบ้วนปาก และแปรงฟันอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยให้ช่องปากสะอาด ไม่มีเศษอาหารตกค้างลดกลิ่นปาก สาเหตุที่เกิดจากการสะสมของเชื้อแบคทีเรีย อีกทั้ง แนะนำให้ใช้แปรงที่มีลักษณะขนนุ่ม เพื่อป้องกันการระคายเคืองต่อเนื้อเยื่อในปาก 
• รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ เพื่อป้องกันการขาดสารอาหาร ดังนั้นควรกินผัก ผลไม้ หรือเนื้อสัตว์ที่มีประโยชน์ 
• ไม่รีบเคี้ยวอาหาร เพื่อป้องการกัดลิ้น หรือเนื้อเยื่อช่องปาก ที่อาจทำให้เกิดแผล 
• ดื่มน้ำเยอะ ๆ  แนะนำควรดื่มอย่างน้อยวันละ 2 ลิตร ซึ่งจะช่วยแก้อาการร้อนใน และทำให้แผลหายเร็ว หรือดีขึ้น  
• หากิจกรรมทำยามว่าง เช่น อ่านหนังสือ ออกกำลังกาย ไปเที่ยว ฯลฯ สิ่งเหล่านี้จะช่วยผ่อนคลายความเครียด และทำให้เรามีสุขภาพจิตที่ดี 
• พักผ่อนให้เพียงพอ ประโยชน์ของการนอนหลับอย่างเพียงพอ จะช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันภายในร่างกายให้แข็งแรง และลดความเสี่ยงของการเกิดร้อนใน 

 

อาการแบบไหนที่ควรไปพบแพทย์

 

 

1. มีไข้ขึ้นสูง 
2. เกิดแผลเปื่อยขนาดใหญ่ผิดปกติ 
3. มีแผลเกิดขึ้นซ้ำ ๆ บริเวณจุดเดิม หรือมีหลายแผล 
4. มีแผลร้อนในหายนานกว่า 3 สัปดาห์ขึ้นไป 
5. รับประทานอาหาร หรือดื่มน้ำได้ยากขึ้น 
6. รักษาด้วยวิธีเบื้องต้นแล้วไม่ดีขึ้น 

 

สรุป ร้อนในเกิดจาก อะไร ทำอย่างไรไม่ให้เป็นซ้ำ ๆ 

อาการร้อนใน สามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ทั้งนี้ การดูแลสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง และหลีกเลี่ยงสิ่งที่อาจก่อให้เกิดกระตุ้น จะช่วยลดการเกิดร้อนในไม่ให้เป็นซ้ำ ๆ ได้ เช่น การทำความสะอาดช่องปาก, ทานอาหารให้ครบ 5 หมู่, ไม่สูบบุหรี่ หรือกินของมัน ทอด ฯลฯ สิ่งเหล่านี้ก็จะช่วยป้องกันความเสี่ยงของการเกิดแผลร้อนในที่อาจเกิดขึ้น 

 

ที่มา: 

ปัจจัยที่ทำให้เกิด “แผลร้อนในในช่องปาก” จาก โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย  

Mouth Ulcers จาก บริการสุขภาพแห่งชาติ หรือ NHS  

Painful Sensation? Could Be a Canker Sore จาก Healthline  

What are Canker Sores? จาก Clevelandclinic  

Canker Sore จาก Mayoclinic  

 

อัปเดตและติดตามสาระสุขภาพดี ๆ จาก ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ได้ที่

---

หากมีข้อสงสัย หรืออยากสอบถามเพิ่มเติม เกี่ยวกับเรื่อง สุขภาพและการใช้ยา สามารถปรึกษากับเภสัชกรได้ที่ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ทุกสาขาทั่วประเทศ หรือสะดวกมากยิ่งขึ้น สามารถปรึกษาเภสัชกรร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ผ่าน Application ALL PharmaSee ได้ตลอด 24 ชั่วโมง มาสุขภาพดีไปด้วยกันนะคะ

 

บทความที่เกี่ยวข้อง