เคยสังเกตกันไหมว่า ช่วงปลายฝนต้นหนาวมักจะมีคนรอบข้างป่วยไข้เป็นหวัดกันบ่อย ๆ ซึ่งนอกจากจะป่วยเป็นไข้หวัดธรรมดา ไข้หวัดใหญ่ และไข้จากไวรัส RSVแล้ว ยังมีอาการป่วยอีกรูปแบบหนึ่งที่หลายคนอาจจะไม่คุ้นเคย นั่นคือ “โรคติดเชื้อฮิวแมนเมตะนิวโมไวรัส” หรือโรคไวรัส hMPV ที่อาจจะส่งผลกระทบต่อระบบทางเดินหายใจของแต่ละคนได้ โดยเฉพาะเด็กเล็กที่ต้องเฝ้าระวังเป็นพิเศษ
บทความนี้ ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส จึงมีข้อมูลดี ๆ เกี่ยวกับไวรัสhMPV มาฝากกัน ที่จะอธิบายถึงสาเหตุ กลุ่มเสี่ยง อาการ ภาวะแทรกซ้อน การรักษา และวิธีป้องกัน เพื่อสร้างความเข้าใจ และรับมือกับอาการป่วยนี้ได้อย่างถูกต้อง
โรคติดเชื้อไวรัส hMPV คืออะไร?
โรคติดเชื้อไวรัสฮิวแมนเมตะนิวโมไวรัส (Human Metapneumovirus:hMPV) หรือที่เรียกสั้น ๆ ว่าโรคไวรัสhMPV คือโรคในระบบทางเดินหายใจเฉียบพลันชนิดหนึ่งที่มีระดับความรุนแรงของอาการที่ใกล้เคียงกับไวรัส RSV (Human Respiratory Syncytial Virus) นั่นคือ เกิดอาการเจ็บป่วยในระบบทางเดินหายใจส่วนบนและส่วนล่าง หรืออาจจะไม่แสดงอาการเลยในบางกรณี
ไวรัส hMPV แพร่ระบาดออกไปได้อย่างไร?
ไวรัสhMPV จะแพร่กระจายเชื้อจากคนหนึ่งไปสู่อีกคนหนึ่งผ่านสิ่งต่อไปนี้
- สารคัดหลั่งจากการไอและจาม จึงมีโอกาสที่อีกฝ่ายจะหายใจเข้ารับเชื้อไวรัสนี้เข้าไปได้
- การสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วย เช่น การจับมือ การกอด และการจูบ เป็นต้น
- การสัมผัสสิ่งของ หรือพื้นผิวที่มีเชื้อไวรัส จากนั้นนำมือไปสัมผัสกับปาก จมูก และดวงตา
ไวรัสชนิดนี้มักจะแพร่ระบาดในช่วงปลายฤดูฝนไปจนถึงช่วงต้นฤดูหนาว เนื่องจากเป็นสภาวะที่เชื้อไวรัสเจริญเติบโต และแพร่ระบาดได้ดี ประกอบกับเป็นช่วงที่อากาศเย็นลง ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายของบางคนอ่อนแอลง จึงมีโอกาสที่จะติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบนและส่วนล่างได้ง่าย
อาการของโรคติดเชื้อไวรัส hMPV
หลังจากได้รับเชื้อไวรัสhMPV อาการของโรคจะมีระยะฟักตัวประมาณ 3-5 วัน หลังจากนั้น ผู้ป่วยอาจจะไม่แสดงอาการเลย หรือมักจะแสดงอาการป่วยออกมาคล้ายกับไข้หวัด ไข้หวัดใหญ่ รวมถึงการติดเชื้อไวรัส RSV โดยมีอาการสำคัญ ได้แก่
- ไอ
- มีไข้สูง
- น้ำมูกไหล คัดจมูก
- หายใจถี่
โดยอาการเหล่านี้เป็นอาการนำที่ทำให้เกิดการแพร่เชื้อไวรัสhMPV ไปยังอีกคนหนึ่ง ซึ่งจะสามารถแพร่เชื้อได้นานถึง 1-2 สัปดาห์หลังจากที่มีอาการ นอกจากนี้ยังมีอาการอื่น ๆ ที่เกิดขึ้นร่วมด้วย เช่น ท้องเสีย คลื่นไส้ อาเจียน ชัก มีผื่นขึ้น และหายใจมีเสียงหวีด เป็นต้น
ภาวะแทรกซ้อนจากโรคติดเชื้อไวรัส hMVP
สำหรับผู้ป่วยบางคนที่มีระบบภูมิคุ้มกันไม่แข็งแรง มีโอกาสที่ไวรัสhMPV จะติดอยู่ในปอดได้นานหลายสัปดาห์ ทำให้มีอาการป่วยรุนแรงขึ้น และพัฒนาเป็นภาวะแทรกซ้อนได้ นั่นคือ ปอดอักเสบ หลอดลมฝอยอักเสบ ปอดอุดกั้นเรื้อรัง และโรคปอดชนิดอื่น ๆ เพราะฉะนั้น ผู้ป่วยจะต้องเฝ้าระวังโรคนี้เป็นพิเศษ โดยเฉพาะผู้ที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงดังต่อไปนี้
ใครบ้างที่เป็นกลุ่มเสี่ยงโรคไวรัสhMPV?
โรคไวรัสhMPV สามารถเกิดขึ้นได้กับคนทุกเพศทุกวัย แต่มักจะเกิดขึ้นกับผู้ป่วยเด็กเล็ก และผู้ป่วยสูงอายุตามลำดับ ซึ่งเป็นกลุ่มเสี่ยงที่มีระบบภูมิคุ้มกันไม่แข็งแรงมากพอ เมื่อติดเชื้อไวรัสแล้วจึงมีโอกาสที่อาการป่วยจะพัฒนาเป็นโรคปอดอักเสบ และโรคหลอดลมอักเสบได้มากกว่าวัยอื่น
นอกจากนี้ผู้ป่วยที่มีประวัติเป็นโรคหอบหืด โรคปอดชนิดต่าง ๆ รวมถึงผู้ป่วยที่ได้รับเคมีบำบัด และผู้ป่วยหลังปลูกถ่ายอวัยวะ ถือเป็นอีกกลุ่มหนึ่งที่เสี่ยงติดเชื้อไวรัสhMPV ได้ง่าย และอาจพัฒนาเป็นภาวะแทรกซ้อนได้เช่นกัน ดังนั้น เมื่อตรวจพบโรคนี้แล้ว ควรไปเข้ารับการรักษาอาการให้ดีขึ้นจะดีที่สุด
โรคติดเชื้อไวรัส hMPV รักษาอย่างไร?
ปัจจุบันยังไม่มียาต้านไวรัสแบบจำเพาะ และยังไม่มีวัคซีนป้องกันไวรัสhMPV การรักษาส่วนใหญ่จึงเป็นการรักษาตามอาการที่เกิดขึ้นเช่นเดียวกับการรักษาโรคไวรัส RSV รวมถึงไข้หวัดชนิดไม่รุนแรง
- ใช้ยาพาราเซตามอล หรือยาไอบูโพรเฟนเพื่อลดไข้ และบรรเทาอาการปวด
- ใช้ยาบรรเทาอาการคัดจมูก เมื่อมีอาการคัดจมูก น้ำมูกไหล
- ใช้ยาพ่นชั่วคราว เมื่ออาการหายใจเสียงหวีด และไอรุนแรง
สำหรับผู้ป่วยที่มีอาการไม่รุนแรง หลังจากพบแพทย์แล้ว สามารถซื้อยารักษาอาการที่ร้านยาได้ด้วยตัวเองภายใต้คำแนะนำของเภสัชกร เช่น ยาแก้ปวด ยาแก้ไอ ยาแก้แพ้ ยาบรรเทาอาการคัดจมูก เป็นต้น ส่วนผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรง เช่น มีความเสี่ยงเป็นโรคปอดอักเสบ ควรเข้ารับการรักษากับแพทย์อย่างเคร่งครัด
ป้องกันการติดเชื้อไวรัสhMPV อย่างไรได้บ้าง?
ผู้ป่วยสามารถป้องกันการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสhMPV รวมถึงไวรัสชนิดอื่น ๆ ที่ทำให้เกิดอาการป่วยได้ เพื่อลดความเสี่ยงในการติดเชื้อไวรัส โดยทำตามวิธีการเหล่านี้
- ล้างมือด้วยสบู่ให้สะอาดอย่างน้อย 20 วินาที
- หลีกเลี่ยงไม่อยู่ใกล้ชิด และสัมผัสตัวกับผู้ป่วยhMPV
- หลีกเลี่ยงการสัมผัสสิ่งของเครื่องใช้ของผู้ป่วย
- ไม่เอามือไปสัมผัสกับปาก จมูก และตา โดยที่ยังไม่ได้ล้างมือให้สะอาด
- สวมหน้ากากอนามัย เพื่อลดการติดเชื้อไวรัสจากการไอและจาม
- ทำความสะอาดพื้นผิวที่อาจปนเปื้อนด้วยเชื้อไวรัส เช่น ลูกบิดประตู ของเล่นเด็ก
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับไวรัสhMPV
โรคติดเชื้อไวรัสhMPV แตกต่างจากโรคไวรัส RSV อย่างไร?
hMPV มักจะพบในผู้ป่วยเด็กเล็กอายุ 6-12 เดือน และมีอาการหนักกว่า ส่วน RSV จะพบในเด็กเล็กที่มีอายุน้อยกว่า 6 เดือนมากกว่า แต่ทั้งนี้ โรคติดเชื้อไวรัสจากทั้งสองชนิดนี้จะมีอาการคล้ายกัน และมีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนได้เหมือนกัน
โรคติดเชื้อไวรัสhMPV ใช้เวลารักษากี่วันถึงจะหาย?
ในการรักษาโรคติดเชื้อไวรัสhMPV จะใช้เวลาในการรักษาประมาณ 3-5 วัน โดยใช้วิธีรักษาตามอาการด้วยการทานยา และค่อย ๆ ฟื้นตัวจนหายดีเป็นปกติ
โรคติดเชื้อไวรัสhMPV อันตรายไหม?
หากผู้ป่วยที่ติดเชื้อไวรัสhMPV เป็นเด็กเล็กที่มีอายุน้อยกว่า 5 ปี อาจมีอาการรุนแรงมากกว่าวัยอื่น ๆ เนื่องจากเชื้อไวรัสจะเข้าไปทำให้ระบบทางเดินหายใจทำงานผิดปกติ และจะพัฒนาเป็นโรคปอดอักเสบในเด็กเล็ก หรือโรคปอดชนิดอื่น ๆ ได้
สรุป
โรคติดเชื้อไวรัสhMPV เป็นโรคชนิดหนึ่งที่มีอาการคล้ายคลึงกับไข้หวัด ไข้หวัดใหญ่ และโรคไวรัส RSV โดยมีอาการนำคือ ไอ มีไข้สูง คัดจมูก มีน้ำมูก และหายใจถี่ มักจะพบได้บ่อยในกลุ่มผู้ป่วยเด็กเล็ก ผู้สูงอายุ และผู้ที่มีโรคประจำตัว เนื่องจากมีระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ บางรายอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนที่ทำให้เป็นโรคปอดอักเสบ หลอดลมอักเสบ และโรคปอดอื่น ๆ ได้ ทั้งนี้ การรักษาตามอาการ และการรู้วิธีป้องกันที่ถูกต้อง จะช่วยลดความเสี่ยงในการเป็นโรคไวรัส hMPV ได้ไม่น้อย
อย่างไรก็ตาม อาการนำของโรคติดเชื้อไวรัสhMPV ได้แก่ อาการไอ มีไข้สูง คัดจมูก และมีน้ำมูก ซึ่งเป็นหนึ่งในกลุ่มอาการเจ็บป่วยเล็กน้อย 32 อาการ ผู้ที่มีสิทธิบัตรทองหรือหลักประกันสุขภาพ 30 บาท สามารถเข้าไปใช้สิทธิ และรับยารักษาแบบไม่มีค่าใช้จ่ายได้ที่ ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส กว่า 500 สาขาทั่วประเทศ
หรือถ้าหากไม่สะดวกไปที่ร้านยา เรามีบริการ Delivery ที่จะจัดส่งยาและสินค้าสุขภาพถึงที่บ้านได้ โดยสามารถใช้บริการนี้ได้ที่แอปพลิเคชัน ALL PharmaSee
ใช้บริการ Delivery คลิกเลย!
ที่มา
About Human Metapneumovirus จาก Centers for Disease Control and Prevention
Human Metapneumovirus (hMPV) จาก American Lung Association
Human Metapneumovirus (HMPV) จาก Cleveland Clinic
โรคติดเชื้อทางเดินหายใจแบบเฉียบพลันที่มีสาเหตุมาจากเชื้อ Human Metapneumovirus จาก กระทรวงสาธารณสุข
อัปเดตและติดตามสาระสุขภาพดี ๆ จาก ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ได้ที่
หากมีข้อสงสัย หรืออยากสอบถามเพิ่มเติม เกี่ยวกับเรื่อง สุขภาพและการใช้ยา สามารถปรึกษากับเภสัชกรได้ที่ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ทุกสาขาทั่วประเทศ หรือสะดวกมากยิ่งขึ้น สามารถปรึกษาเภสัชกรร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ผ่าน Application ALL PharmaSee ได้ตลอด 24 ชั่วโมง มาสุขภาพดีไปด้วยกันนะคะ
บทความที่เกี่ยวข้อง