ทำไมอากาศเย็น มักทำให้เราป่วย?

“อากาศเริ่มเย็นแล้ว ดูแลสุขภาพด้วย”

“อากาศเย็น ใส่เสื้อผ้าอุ่นๆ นะ เดี๋ยวเป็นหวัด”

เราคงเคยได้ยินคำกล่าวเหล่านี้ทุกฤดูหนาวที่มาถึง แต่ความจริงแล้ว อากาศที่เย็นลงสัมพันธ์กับการเจ็บป่วย โดยเฉพาะไข้หวัดจริงหรือเปล่า เอ็กซ์ต้าชวนเจาะลึกถึงเรื่องนี้กันค่ะ

ต้องมาเริ่มต้นทำความเข้าใจกันก่อนว่าสาเหตุของการเกิด ‘ไข้หวัด’ นั้น มาจากการติดเชื้อไรวัสในระบบทางเดินหายใจส่วนบน คือส่วนอยู่เหนือเส้นเสียงในหลอดลมขึ้นมาจนถึงช่องคอและจมูก จึงส่งผลทำให้มีอาการคัดจมูก มีน้ำมูก แสบจมูก จาม เจ็บคอคันคอไอมีเสมหะ เสียงแหบ เสียงเปลี่ยน โดยอาจมีอาการร่วมอื่นๆ นอกเหนือจากอาการของทางเดินหายใจ เช่น มีไข้ ปวดเมื่อย คลื่นไส้ ปวดหัว มึนหัว เบื่ออาหาร เป็นต้น

เพราะฉะนั้นถ้าเราไม่ติดเชื้อไวรัส ต่อให้อุณหภูมิจะเย็นลงแค่ไหน เราก็จะไม่เป็นหวัดได้ง่ายๆ

แล้วทำไมเราถึงมักจะป่วยในช่วงที่มีอากาศเย็นล่ะ ? 

ข้อมูลจากNational Institutes of Health(NIH)ระบุว่าในอุณหภูมิที่ต่ำ ตัวเชื้อไวรัสเองจะสร้างเปลือกนอกที่แข็งแรงไว้เป็นเกราะป้องกันตัวเอง เพื่อให้แพร่เชื้อจากคนหนึ่งไปสู่คนหนึ่งได้ง่าย ส่วนในอุณหภูมิที่อุ่นขึ้นมา เกราะป้องกันตัวของเชื้อไวรัสจะค่อยๆ อ่อนลงจนมีลักษณะคล้ายวุ้น ซึ่งจะไม่แข็งแกร่งพอในการแพร่กระจายเชื้อไปสู่ที่อื่นได้ เมื่อเชื้อไวรัสไม่สามารถแพร่กระจายโอกาสติดเชื้อไวรัสก็จะลดลง

อีกหนึ่งงานวิจัยที่ทดลองให้คนแช่เท้าลงในน้ำที่ใส่น้ำแข็ง พบว่าคนที่เข้ารับการทดลองมีโอกาสเป็นไข้หวัดมากกว่าคนที่ไม่ได้แช่เท้า สมมุติฐานผลการทดลองนี้ก็คือ ความเย็นทำให้เส้นเลือดหดตัวลง ส่งผลให้เม็ดเลือดขาวไปถึงตัวไวรัสได้ช้า จนในที่สุดไปขัดขวางระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย

จากงานวิจัยข้างต้น อาจจะเป็นข้อมูลที่ช่วยคลายข้อสงสัยได้ว่า ทำไมอากาศเย็น มักทำให้เราป่วย

แต่อย่าลืมนะคะ ถ้าร่างกายของเราไม่ติดเชื้อไวรัส เราก็จะไม่ป่วย เพราะฉะนั้นแล้วไม่ว่าจะหน้าหนาว หน้าฝน หรือหน้าร้อน การดูแลร่างกายให้แข็งแรงอยู่เสมอจึงเป็นเป็นเรื่องที่ควรทำในทุกฤดู ด้วยการนอนหลับให้เพียงพอ ทานอาหารครบ 5 หมู่ และออกกำลังกายสม่ำเสมอ อาทิตย์ละ 3 วัน เชื้อไวรัสก็ไม่สามารถเข้ามาทำร้ายเราได้แล้ว